این عربستان بلندپرواز!
احتمالاً آوازه ولخرجی‌ها در کشور عربستان به گوش شما هم رسیده؛ عربستانی‌ها علاقه زیادی به خریدن گران‌ترین‌ها در دنیا دارند. شاهزاده ولید بن‌طلال سعودی به خاطر ذائقه عجیب و عشق به اسباب بازی‌های گران قیمت شهرت دارد. تنها نیم میلیارد دلار قیمت جت شخصی اوست که سومین جت شخصی گران دنیاست. تصویر لئوناردو داوینچی از عیسی مسیح در حالی که یک گوی کریستالی در دست دارد، گران‌ترین نقاشی جهان است. این تابلو توسط ولیعهد عربستان سعودی، محمد بن‌سلمان با هزینه 450 میلیون دلار خریداری شد.
محمد بن‌سلمان بیش از 300 میلیون دلار برای قصر لویی چهاردهم واقع در فرانسه پرداخت کرده است. مجله فورچن آن را گران‌ترین خانه جهان می‌نامد که توسط یک خانواده سلطنتی خریداری شده است. او انگار به فوتبال هم علاقه‌مند است، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که ولیعهد، باشگاه فوتبال نیوکاسل را خریداری کرده است. جدای از آن، شاهزاده دارای اتومبیل‌های با ارزش، جت و سایر املاک مجلل در سراسر جهان است.
پروژه عقب‌افتاده برج جده
عربستان، کشوری است که با پول نفت و پروژه‌های جدید اقتصادی‌اش شناخته می‌شود. برج جده بلندترین برج در حال ساخت در جهان و از پروژه‌های بلندپروازانه عربستان با هزینه 20 میلیارد دلار است. بلندترین برج دنیا در شهری ساخته می‌شود که برخی بخش‌های آن زیرساخت‌های اولیه را برای زندگی ندارد. پروژه بلندپروازانه‌ای که هنوز طبق موعد آن یعنی سال 2020 به پایان نرسیده و ساخت آن چند سال متوقف شد. احتمالاً مانند دیگر پروژه‌های ناتمام در عربستان، مثل شهر اقتصادی ملک عبدالله که قرار بود در سال 2018 به اتمام برسد ولی رها شد، این پروژه نیز شکست خواهد خورد و یا با تاخیر زیاد انجام خواهد شد.
پروژه نئوم عربستان
نئوم پیشرفته‌ترین و هوشمندترین شهر در حال ساخت جهان در راستای طرح چشم انداز 2030 عربستان با 500 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است. محمد بن‌سلمان گفته این پروژه تنها برای اشتغال سعودی‌ها نیست و برای تمام دنیا اشتغال ایجاد می‌کند. این در حالی است که بیکاری در این کشور در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است. کارشناسان می‌گویند این گیگاپروژه، مانند پروژه‌های دیگر عربستان در سال‌های قبل همچون تامین آب با کشیدن کوه‌های یخی قطب به عربستان، بلندپروازانه و محکوم به شکست است.
خرید رتبه برای دانشگاه‌های کشور عربستان
در تلاش برای کسب رتبه‌های جهانی، رویه‌های درست اغلب قربانی رقابت برای کسب رتبه‌های بالا می‌شوند. ظاهراً این همان چیزی است که در مورد دو دانشگاه پیشرو عربستان سعودی اتفاق افتاد. گزارش مجله معتبر ساینس با عنوان "ارائه پول نقد در ازای دریافت اعتبار دانشگاهی توسط دانشگاه‌های عربستان سعودی" حاکی از آن است که این دانشگاه‌ها در حال کوتاه کردن راه خود با پول برای کسب رتبه‌های بالاتر در میان دانشگاه‌های جهان هستند.
فاسدترین دربار جهان
طبق اسناد پاناما، خاندان سعودی فاسدترین دربار جهان از لحاظ اقتصادی است. به گزارش لس آنجلس تایمز، فساد در عربستان، مخصوصاً در بین دربار مسئله‌ای گسترده است. در محافل طلایی سلطنتی عربستان، فساد از دیرباز یک روش زندگی بوده است. بزرگ‌ترین رشوه جهان هم مربوط به عربستانی‌ها است. شاهزاده بندر بن‌سلطان، حدود 2 میلیارد دلار به عنوان رشوه برای انعقاد قرارداد 20 ساله تسلیحاتی 80 میلیارد دلاری با شرکت BAE بریتانیا دریافت کرد. این مبلغ رشوه با اختلاف بزرگ‌ترین رشوه‌ای است که در تاریخ پرداخت شده است. وزیر نفت نیجریه و یک شاهزاده اماراتی با مبلغ 200 میلیون دلار مشترکاً در جایگاه بعدی رشوه‌های فاش شده در جهان هستند.
در سال 2020 عربستان سعودی در صدر جدول کشورهای دنیا در میزان مخارج نظامی به نسبت تولید ناخالص ملی قرار داشت. به گزارش فوربس، عربستان در سال 2019 نزدیک به 62 میلیارد دلار به نیروهای مسلح خود تزریق کرد. این رقم معادل 8 درصد تولید ناخالص داخلی کشور بود. عربستان بزرگ‌ترین مقصد صادراتی تسلیحات نظامی آمریکا در دنیاست. نزدیک به نیمی از واردات سلاح و تجهیزات نظامی در خاورمیانه و شمال آفریقا توسط عربستان انجام می‌شود.
36 سال ثبات ارز در عربستان
دولت عربستان سعودی توانسته است نرخ ارز را برای 36 سال ثابت نگه دارد. از سال 1986، ریال عربستان با نرخ 3.75 ریال به ازای هر دلار آمریکا میخکوب شد. بنابرین واردات در این کشور بسیار ارزان است. اغلب کالاها به صورت وارداتی در این کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند و صنایع تولیدی در این کشور رونقی ندارند. عربستان حتی در مواد غذایی هم به واردات وابستگی دارد، 80 درصد مواد غذایی این کشور وارداتی است.
عربستان برای اینکه بتواند در دوره‌های افت قیمت نفت و کاهش درآمد صادراتی، ذخایر ارزی خود را برای حفظ نرخ ارز تقویت کند، اقداماتی انجام داد. این کشور از بانک‌ها و نهادهای بین‌المللی وام گرفته است. همین اتفاق مسبب بدهی‌های بسیار کلان برای این کشور شده است. عربستان بدهکارترین دولت منطقه است. میزان بدهی دولتی این کشور در سال 2021 به 250 میلیارد دلار رسید و این افزایش در نوع خود بی‌سابقه است.
اقتصاد نفتی کشور عربستان
اقتصاد عربستان بی‌شک بدون نفت هلاک می‌شود. عربستان سعودی حدود 17 درصد از ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد. بخش نفت و گاز حدود 50 درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد و حداقل 80 درصد از درآمد خزانه‌داری عربستان از نفت حاصل می‌شود. آرامکو، شرکت دولتی نفت و گاز عربستان سعودی، بزرگ‌ترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای شرکتی در جهان است. این شرکت به صورت تخمینی مسئول بیش از 4 درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان از سال 1965 است.
کاهش وابستگی اقتصاد عربستان به نفت یکی از اهداف کلیدی چشم‌انداز 2030 است که چند سال پیش اعلام شد. اما این برنامه در عمل با شکست روبروست. موسسه ویلسون در مقاله‌ای می‌نویسد با افزایش قیمت جهانی نفت، ولیعهد سعودی نه تنها آرمان کاهش وابستگی به نفت را رها کرده بلکه تصمیم دارد تا میزان تولید نفت عربستان را تا 14 میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
توزیع ثروت در کشور عربستان
اکثر درآمدهای سرشار این کشور به خانواده سعودی تعلق دارد و قشر قابل توجهی از مردم عادی آن با فقر و نابرابری در این کشور دست و پنجه نرم می‌کنند. مجله تایم در گزارشی بیان می‌کند: به صورت تخمینی حداقل 25 درصد از جمعیت، در فقر فلج‌کننده زندگی می‌کنند. گزارش بانک جهانی نیز می‌گوید عربستان یکی از بدترین کشورها از نظر مقابله با بحران فقر است.
طبق آمار در سال‌های گذشته بین 60 تا 80 درصد نیروی کار عربستان سعودی خارجی هستند. یعنی چیزی در حدود 11 میلیون کارگر خارجی از بیش از 100 کشور جهان. بخش خصوصی عربستان، بدلیل فقدان تخصص، تنبلی و مطالبه دستمزد بالا توسط سعودی‌ها ترجیح می‌دهد از کارگران ماهر و ارزان‌قیمت خارجی استفاده کند. کارگران خارجی که با انگیزه ارسال پس‌انداز خود برای خانواده‌هایشان به عربستان آمده‌اند، سالانه بیش از 40 میلیارد دلار از این کشور خارج می‌کنند. خروج این میزان ارز که بیش از کل درآمد سالیانه نفت ایران است، به معضلی جدی برای عربستان تبدیل شده است.
حقوق زنان در عربستان
حتماً از محدودیت‌های عربستان برای زنان شنیده‌اید؛ محدودیت‌های این کشور برای مردم به اینجا ختم نمی‌شود. عربستان حتی تا سال 2017 سینما نداشت چرا که برخی مفتی‌های سعودی سینما را مبتذل، غیراخلاقی و اهریمنی می‌دانستند. اما جالب است بدانید از سال 2017 بن‌سلمان با چرخش 180 درجه‌ای از سیاست‌‍‌‌های قبلی سعودی، آزادی‌های مختلف را به جوانان عربستانی هدیه داد. آزادی حجاب، حق رانندگی زنان و حتی آزادی روابط دختر و پسر.
اما یک آزادی هنوز به مردم این کشور داده نشده؛ آن هم آزادی بیان هست. طبق گزارش رویترز و گاردین، عربستان یک زن را به جرم اشتراک‌گذاری پست‌های مرتبط با حقوق زنان در شبکه‌های اجتماعی، به 45 سال حبس محکوم کرد. همچنین یک دختر دانشجو را فقط به جرم دنبال کردن فعالان حقوق زنان و ریتوئیت کردن مطالب آنها به 34 سال حبس محکوم می‌کند. ووکس گزارش می‌دهد که عربستان سعودی در حالی گواهینامه زنان را برای رانندگی صادر کرده که فعالان حقوق زنان هنوز در زندان و پشت میله‌ها هستند. عفو بین‌الملل گزارش می‌دهد زنان سعودی که طی سال‌های اخیر برای حق رانندگی در عربستان کمپین تشکیل دادند، بازداشت هستند و شکنجه می‌شوند.
منابع:
- واقعیتها درباره برج جده
- پروژه نئوم عربستان
- فانتزیهای پر هزینه شاهزاده عربستان
- خریداری نقاشی داوینچی توسط ولیعهد عربستان
- نقاشی حضرت مسیح داوینچی
- خرید باشگاه نیوکاسل توسط ولیعهد عربستان
- فاسدترین دربار جهان از نظر اقتصادی
- بزرگ‌ترین رشوه جهان
- عربستان، رتبه اول جهان در میزان مخارج نظامی بالا به نسبت تولید ناخالص ملی
- ثبات نرخ ارز در عربستان
- 80 درصد مواد غذایی در عربستان وارداتی هستند!
- ذخایر نفت و گاز عربستان
- انتشار گازهای گلخانه‌ای به واسطه تولید نفت
