جام ملت‌های آفریقا
اولین مسابقه فوتبال تیم ملی فوتبال کشور کامرون سال 1957 میلادی، 3 سال قبل از اعلام استقلال این کشور برگزار شد. نکته قابل توجه، بازی دو تیم مستعمره بود. کامرون فرانسوی با کنگو بلژیکی. جام ملت‌های آفریقا به عنوان دومین تورنمنت قدیمی قاره‌ای جهان، همیشه سیاسی بوده است. اولین بار این تورنمنت در سال 1957 برگزار شد. زمانی که کشورها شروع به استقلال از حاکمیت استعماری برای آفریقای مستقل کردند. برگزاری این مسابقات، توانایی این قاره را برای سازماندهی و حفظ نهادهای ورزشی خود نشان می‌داد.
جام ملت‌های آفریقا در سال 2022 پس از پنجاه سال برای اولین بار به میزبانی کامرون برگزار شد. این مسابقات، رنگ و بوی به شدت سیاسی داشت و با حضور هزاران نفر نیروی امنیتی برگزار شد. چون جدایی‌طلبان در کامرون، تهدیدهای فراوانی را برای برگزاری این بازی‌ها کرده بودند، که برخی از آنها نیز عملی شد.1
جنگ بی‌صدا در کشور کامرون
بحران کامرون، یکی از جنگ‌های پنهان جهان است که نزدیک به شش سال جریان دارد. اما انگار این جنگ به اندازه جنگ اوکراین برای رسانه‌های دنیا اهمیت ندارد تا در صدر خبرها قرار بگیرد. این کشور درگیر یک سری درگیری‌ها شده است. از جنگ بین دولت مرکزی فرانسوی زبان و جدایی‌طلبان انگلیسی زبان در جنوب کامرون گرفته تا درگیری‌های بین قومیتی در شمال این کشور. کشتار، آدم ربایی، و جابجایی داخلی افرادی که از خشونت فرار می‌کنند. اگر کنترل نشود، می‌تواند به یک فاجعه دیگر از نوع رواندا منجر شود. بیش از 6000 نفر در اثر خشونت‌های جاری در این کشور کشته و نزدیک به یک میلیون نفر آواره شده‌اند.
اکثریت کامرونی‌ها (65 درصد) این اعتراضات را بزرگترین تهدید برای امنیت ملی کشور می‌دانند. در آغاز این درگیری‌ها، پنج سال پیش، هزاران کامرونی انگلیسی زبان به خیابان‌ها آمدند تا برای به حاشیه راندن اقلیت انگلیسی زبان اعتراض کنند. اگر چه کامرون رسماً دو زبانه است و دارای مناطق انگلیسی و فرانسوی زبان است، دولت از لحاظ تاریخی به فرانسوی‌ها علاقه بیشتری نشان می‌دهد. دانستن زبان فرانسه برای پیشرفت در مدرسه، کار و تجارت ضروری است. کامرونی‌های انگلیسی زبان ادعا می‌کنند که مناطق آنها بودجه کمتری دریافت می‌کنند و زیرساخت‌های ضعیف‌تری دارند.2
پل بیا، مسنترین رهبر جهان بعد از ملکه الیزابت
پل بیا، رئیس‌جمهور کامرون، پس از مرگ ملکه بریتانیا، مسنترین رهبر جهان شد. این رئیس‌جمهور 89 ساله به مدت 40 سال مسئول بزرگترین اقتصاد آفریقای مرکزی بوده است. اگر 4 دهه حکومت او با 7 سال نخست وزیری او جمع شود، طولانی‌‌ترین رهبر غیر سلطنتی جهان «بیا» خواهد بود. پل بیا، در ملاء عام فقط به زبان فرانسه صحبت می‌کند. دولت او تا حد زیادی خواسته‌های وکلا و معلمانی را که در سال 2016 تظاهرات مسالمت‌آمیز علیه سلطه فرانسوی زبان‌ها را رهبری کردند، نادیده گرفت.3
تبعیض بین مردم فرانسوی زبان و انگلیسی زبان در کامرون
بهرهبرداری امپریالیستی از نفت کامرون نیز یک نیروی محرکه اصلی در پشت مسئله انگلیسی زبان است. جدای از سرکوب هویت انگلیسی زبان توسط دولت، مناطق انگلیسی زبان کامرون بخش عمده‌ای از تولیدات اقتصادی این کشور را تامین کرده‌اند. اما در مقایسه با مناطق فرانسوی زبان، شاهد بودجه کم سیستماتیک هستند. در سال 2017، مجموع 153 میلیون دلار از بودجه سرمایه‌گذاری عمومی کشور به دو منطقه انگلیسی زبان اختصاص یافت. در همین حال، به جنوب کشور (منطقه زادگاه بیا) با وجود جمعیت بسیار کمتر، بیش از 225 میلیون دلار اختصاص یافت.
حضور کمپانی‌های اروپایی در کشور کامرون
صنایع عمده محلی هنوز تحت مالکیت و کنترل منافع اروپایی هستند. به عنوان مثال، بزرگترین صادرات کامرون تا کنون نفت بوده است. در حالی که یک شرکت نفتی دولتی در کامرون وجود دارد، دو تا از بزرگترین و سودآور‌ترین شرکت‌های نفتی فرانسوی در این کشور مستقر هستند. Perenco بزرگترین تولیدکننده نفت در کامرون است و توتال E&P بزرگترین توزیع‌کننده فرآورده‌های نفتی نهایی است. برای بیش از 30 سال شرکت فرانسوی توتال، 75.8 درصد از قراردادهای بهرهبرداری نفت را که از طریق شرکت دولتی هیدروکربن ملی کامرون امضا شده بود، کنترل کرد. این شرکت همچنین در شرکت ملی پالایش و شرکت انبارهای نفت کامرون سهام داشت.
دموکراسی کامرونی
کامرون در 60 سال استقلال اسمی خود دو رئیس‌جمهور داشته است: آهیدجو و پل بیا، رئیس‌جمهور فعلی. هر دو مرد در منطقه فرانسوی زبان کامرون به دنیا آمدند و هر دو موقعیتی تابع فرانسه و غرب را به طور گسترده‌تر حفظ کردند. در سال 2018، دولت شبکه‌های نظارتی خود را در سراسر رسانه‌های اجتماعی گسترش داد تا کمپین‌های مخالفان را تعطیل و تبلیغات خود را ترویج کند. حزب حاکم همچنین از تاکتیک ایجاد بیش از 20 حزب "اپوزیسیون" ساختگی استفاده کرد که همگی در آخرین لحظه از رئیس‌جمهور فعلی حمایت کردند. بیا آنقدر از پیروزی مطمئن بود که به سختی زحمت مبارزات انتخاباتی را به خود داد و تنها یک میتینگ در منطقه شمالی سازماندهی کرد. علاوه بر این، گزارش‌هایی وجود دارد که نامزدهای اپوزیسیون توسط حزب حاکم مورد آزار و اذیت قرار گرفته و از مراکز رای‌گیری بیرون رانده شدند.
حزب حاکم یک گروه بورژوازی و فرانسوی است که از زمان استقلال کامرون از فرانسوی‌ها در سال 1960 در قدرت بوده است. این حزب بر مجلس ملی (با 148 کرسی از 180 کرسی) تسلط دارد و همچنان به ایفای نقش خدمت‌گزار وفادار امپریالیسم ادامه می‌دهد. حزب حاکم و بیا در میان مردم کامرون اصلا محبوب نیستند. نظرسنجی‌ها، محبوبیت رئیس‌جمهور را 30 درصد نشان می‌دهد.3
شکل‌گیری جمهوری متحد کامرون
علاوه بر فرانسه، بریتانیا نیز روابط خوبی با کامرون دارد. اسناد نشان می‌دهد که چگونه دیپلمات‌های بریتانیایی کاستی‌های بیا در زمینه «حقوق بشر و دموکراسی» را نادیده می‌گیرند. شاید به این دلیل که او همراه بریتانیا در سازمان ملل به محکوم کردن استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط روسیه و سوریه رأی داد. بریتانیا کامرون را به عنوان یک "عنصر لابی اولویت‌دار" در سازمان منع سلاح‌های شیمیایی می‌بیند.
کامرون شاید به ظاهر استقلال یافته، اما گویا هنوز مستعمره است. در تاریخچه این کشور، آلمان، فرانسه و بریتانیا کامرون را استعمار کرده‌اند. کامرون، قبل از جنگ جهانی اول مستعمره آلمان بود. پس از سقوط آلمان، کامرون به بریتانیا و فرانسه تعلق گرفت. کامرون فرانسوی در 1 ژانویه 1960 استقلال خود را به دست آورد. سپس کامرون انگلیسی، همچنین بخشی از نیجریه، در 1 اکتبر 1961 استقلال خود را به دست آوردند و به کامرون فرانسوی پیوستند. کامرون انگلیسی و فرانسوی با هم متحد شدند و به جمهوری متحد کامرون تبدیل شدند.4
برده‌داری فوتبالی
اما امروز هم برده‌داری در کامرون با شیوه جدید و فوتبالی وجود دارد. اگر در تصاویر به مادرانی که نوزادان خود را حمل می‌کنند بنگرید، می‌توانید کودکان مهاجری را ببینید که پیراهن‌های یک باشگاه بزرگ فوتبال اروپایی را پوشیده‌اند. برای بسیاری از فوتبالیست‌های جوان آفریقایی که به اروپا مهاجرت می‌کنند، چالش این نیست که وارد ترکیب اصلی شوند. بلکه پیدا کردن چیزی برای خوردن و جایی برای خوابیدن چالش اصلی است. این حقیقت غم‌انگیز یکی از شکل‌های تجارت مدرن برده آفریقایی است. برخی گزارش‌ها ادعا می‌کنند که سالانه بیش از 15000 بازیکن به صورت قاچاق وارد اروپا می‌شوند.
پدیده مهاجرت فوتبال از آفریقا به اروپا برای یک قرن وجود داشته است. این اتفاق در دو دهه گذشته نیز به یک جنبش بزرگ تبدیل شده است. عملکرد قوی تیم‌های آفریقایی در مسابقات قهرمانی جوانان جهان در اواخر دهه 1980 و اوایل دهه 1990، فوتبال جهان را با استعدادهای نوظهور در این قاره جان بخشید.5
فساد اقتصادی در کامرون
فساد و بدهی خارجی عوامل اصلی عقب‌ماندگی اقتصادی کامرون هستند. کامرون پس از دستیابی به استقلال شاهد مقدار زیادی "فرار سرمایه" بود (57 میلیارد دلار بین سال‌های 1970 تا 2012). در آخر بخش عمده‌ای از این پول توسط مقامات دولتی اختلاس شد.
این فساد همراه با کاهش قیمت نفت، یک بحران اقتصادی بزرگ را در دهه 1980 برانگیخت. رئیس جمهور بیا با کاهش گسترده هزینه‌ها و خصوصی‌سازی در بخش دولتی به این موضوع پاسخ داد. او همچنین از بانک جهانی، بانک توسعه آفریقا، فرانسه، آلمان و بریتانیا وام گرفت. او همچنین بسته کمکی 150 میلیون پوندی صندوق بین‌المللی پول را دریافت کرد. از دهه 1990 به بعد، کامرون وام‌های بیشتری گرفت. تمام این بدهی‌های انباشته منجر به ده‌ها سال سختی و بدبختی برای کامرونی‌ها شد که بار بحران اقتصادی را به دوش کشیده‌اند.
بیا و مقامات بلندپایه همچنان به لذت بردن از سبک زندگی مجلل با هزینه عمومی ادامه می‌دهند. به غیر از کاخ ریاست جمهوری مجلل خود در یائونده، بیا زمان زیادی را صرف «سفرهای خصوصی» به هتل پنج ستاره اینترکانتیننتال در ژنو می‌کند. با این حال، 48 درصد از جمعیت کامرون همچنان زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
جنایات بوکوحرام در کامرون
بیش از نیمی از زنان در کامرون خشونت جنسی را تجربه کرده‌اند. گروه‌های مسلح مانند بوکوحرام و نیروهای امنیتی متهم به استفاده از تجاوز به عنف به عنوان سلاح جنگی شده‌اند. بوکوحرام یکی از گروه‌های تروریستی است که عملیات‌های مختلفی را در کامرون انجام داده و دولت کامرون نیز تلاش‌هایی را برای برخورد با آنها داشته است.
بوکوحرام در سال 2000 اعلام موجودیت کرد و از سال 2009 تاکنون با انجام اقدامات خشونت‌آمیز بیش از 20 هزار نفر را کشته است. ردپای سازمان سیا آمریکا در راه‌اندازی و حمایت از این گروهک در اسناد ویکی‌لیکس موجود است. این در حالی است که ایالات متحده بیش از 220 میلیون دلار بودجه نظامی و امنیتی از سال 2012 از طریق وزارت امور خارجه و پنتاگون به کامرون اختصاص داده است. جالب است که کلمه بوکوحرام یعنی آموزش غربی ممنوع!6
ظاهرسازی آمریکا در جنگ‌های کامرون
آمریکا تحت تاثیر گزارشات حقوق بشری از جنایات حکومت کامرون، کمک‌های نظامی خود را در ظاهر، به این کشور کاهش داد. اما آمریکا به صورت مستقیم از یک واحد نظامی ارتش کامرون یعنی گردان مداخله سریع، که به خونریزی و جنایت معروف بودند، نه فقط حمایت نظامی بلکه به عنوان یک نیروی نیابتی استفاده کرد. در گزارشات سازمان‌های بین‌المللی و اسناد محرمانه فاش شد که این گروه نظامی، در یکی از زندان‌های کامرون که تحت نظر مستقیم نیروهای آمریکایی بود، به شکنجه، تجاوز و قتل کودکان و زنان می‌پرداختند. تعدادی از این جنایات پس از کاهش کمک آمریکا به کامرون بوده است.7
بنا بر اسناد ویکی‌لیکس، سفارت آمریکا در این کشور به طور پنهانی سلسله اقدامات خرابکاران را طراحی و اجرا می‌کند که هدف نهایی آن تضعیف و حذف نیجریه به عنوان یک رقیب استراتژیک بالقوه در قاره آفریقاست. در دسامبر سال 2011، دفتر سیا در الجزایر حدود 40 میلیون نایرا (واحد پول نیجریه) به گروهک بوکوحرام برای همکاری بلندمدت با این سازمان می‌دهد. در ماه ژوئن 2009، یکی از اسناد ویکی‌لیکس درباره آمریکا نشان می‌دهد سیا دو ماه پیش از آغاز تحرکات تروریستی بوکوحرام، این سلسله اقدامات تروریستی را پیش‌بینی کرده است.
شیوع بیماری ایدز در آفریقا
در دهه‌ی 1980 میلادی، پس از شیوع بیماری ایدز در کشور کامرون و سایر کشورهای آفریقایی، دولت‌های آنها تصمیم به واردات داروی ضد ایدز از کشور هند گرفتند. هزینه مصرف سالانه این دارو برای هر نفر، تنها 350 دلار بود و کشورهای آفریقایی توان پرداخت این مبلغ را داشتند. مشکلی که برای کشورهای آفریقایی به وجود آمد، این بود که ایالات متحده آمریکا، زودتر از کشور هند به فناوری ساختِ این دارو دست پیدا کرده بود و هزینه سالانه مصرف داروی آمریکایی برای هر بیمار، ۱۵ هزار دلار بود. قاعدتاً کشورهای آفریقایی توان پرداخت این هزینه را نداشتند. ایالات متحده با شکایت از کشور هند، جلوی ورود این داروها به کشورهای آفریقایی مانند کامرون را گرفت و در نتیجه، در سال‌های شیوع بیماری ایدز در این کشورها، میلیون‌ها انسان بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.
