معرفی برند مکدونالد
مکدونالد چیست؟ باید گفت مکدونالد بزرگترین شرکت فستفود زنجیرهای در دنیاست. این شرکت در سال 2022 حدود 40 هزار شعبه در بیش از ۱۰۰ کشور مختلف دارد. تعداد مشتریان این کمپانی در هر روز به حدود 70 میلیون نفر میرسد. اما محصولات مکدونالد چیست؟ اصلیترین محصولات مکدونالد همبرگر، چیزبرگر، مرغ سوخاری و سیب زمینی سرخکرده هستند. فستفود مکدونالد در سال 1940 میلادی توسط “ریچارد و موریس مکدونالد“، با همکاری و کمک “ری کراک” در کالیفرنیا تاسیس شد. هماکنون دفتر مرکزی این شرکت در ایالت ایلینوی آمریکا قرار دارد.
راز موفقیت مکدونالد چیست؟
در طول رکود اقتصادی رفتار مصرفکنندگان به شکل تقریباً قابل پیشبینی تغییر میکند. در نتیجه این تغییر رفتار، مشاغل کوچکتر و کم اهمیتتر بیشتر از همه ضرر میکنند. اما از آنجایی که شکم گرسنه درکی از رکود اقتصادی ندارد، کمپانیها و شرکتهای بزرگی همچون فستفودها از رکود اقتصادی سود میبرند. با این تفاوت که مردم به سمت غذاهای ارزانتر میروند. به همین علت فروشگاههای زنجیرهای مانند Burger King و Wendy نسبت به سایر کسبوکارها به طور متوسط در دوران رکود بهتر عمل میکنند. در بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ وقتی که سایر مشاغل به علت رکود اقتصادی تعطیل یا کوچک شدند، این کمپانیها رشد کرده و سود بردند.
مثلاً در دوران رکود، کمپانی Subway شش هزار فروشگاه جدید را ثبت کرد؛ در همان دوره شرکت KFC حدود ۳۰۰ فروشگاه جدید را به ثبت رساند. با این حال تنها یک کمپانی به عنوان برنده صنعت فستفود در آن سالها شناخته میشود و آن کمپانی McDonald’s است. در آن سال مکدونالد از دستآورد شگرف خود در افزایش میزان فروش در بین فروشگاههای رقیب رونمایی کرد. این شرکت در آن زمان ۶۰۰ فروشگاه جدید را افتتاح کرده و ۲۹ درصد کل سهام فستفود منطقه را بدست آورده بود. اما یک سوال مهم؛ راز موفقیت کمپانی مکدونالد چیست؟
مک دونالد؛ کمپانی معاملات املاک!
برخی از دلایل این پیشرفت واضح است. در دوران رکود عموم مردم غذاهای ارزانتری مصرف میکنند؛ اما دلیل دیگری نیز وجود دارد که به موجب آن برخی تحلیلگران مکدونالد را “ضد رکود” مینامند. بسیار جالب است بدانید قبل از هر چیزی مکدونالد یک شرکت املاک و مستغلات به حساب میآید. در مدارک مربوط به داراییهای این کمپانی در سال 2019، یک رقم بزرگ جلب توجه میکند. این رقم مربوط به ارزش داراییها و تجهیزات مکدونالد در آن سال و برابر با 39 میلیارد دلار است. طبق این آمار، مکدونالد از نظر فنی در رتبه پنجم دارندگان املاک و مستغلات در جهان قرار دارد. همچون Burger King و Subway این شرکت هم خیلی سریع رشد کرد و از طریق واگذاری حق امتیاز و گسترش نمایندگیهای خود به سایر کشورها در سراسر جهان توسعه یافت.
۸۵ درصد از رستورانهای مکدونالد به صورت قراردادی، تحت مدیریت اشخاصی است که اساساً نام، برند و البته املاک مکدونالد را در ازای پرداخت هزینه قابل توجهی اجاره کردهاند. چیزی که این شرکت را بسیار منحصربهفرد میکند، این است که برخلاف سایر غولهای فستفودی مشابه، مکدونالد بیشتر درآمد خود را از اجاره املاک در میآورد نه از فروش و کیفیت غذا.
سیاست مکدونالد در انتخاب مکان فستفود
به علت تجربه چندین دههای، مکدونالد از جزئیات دقیق یک موقعیت مکانی خوب برای فروش فستفود آگاه است. این شرکت معمولاً قطعه زمینهای بین دو جاده پرترافیک را که بیشترین فضای پارکینگ را داشته باشد خریداری میکند. همچنین این تقاطعها باید چراغ راهنمایی هم داشته باشند. شرکت مکدونالد این قطعه زمینها را با نرخ بهره ثابت خریداری میکند. این زمینها برای شعب جدید فستفودهای مکدونالد در نظر گرفته شده و به خریداران امتیاز اجاره داده میشوند.
وقتی که شخصی برای اجاره این املاک درخواست میدهد، یک قرارداد بین او و شرکت مکدونالد نوشته میشود. در این قرارداد همه جزئیات درباره نحوه عملکرد فروشگاه و شرایط کار مشخص شده است. از چگونگی پخت همبرگر گرفته تا ساعت کاری. برای مثال در این قراردادها ذکر میشود که خرید مواد غذایی، تنها از یک تامینکننده مشخص و تایید شده انجام میشود. هر چند که ممکن است این تامینکننده بهترین یا ارزانترین گزینه نباشد؛ با این حال شرایط قرارداد بدین شکل است.
شرایط عجیب قرارداد بین مکدونالد و مدیران شعب
معمولاً مدیران شعب یک سرمایهگذاری اولیه به ارزش یک تا دو میلیون دلار برای یک شعبه انجام میدهند. این قراردادها به طور معمول 20 ساله هستند و شرط بسیار مهمی دارند که معمولی نیست. آن شرط این است که رستوران همواره باید در آن موقعیت مکانی خریداری شده توسط مکدونالد بماند. یعنی مدیر رستوران بعد از 20 سال مدیریت فستفود، حق انتخابی برای ایجاد تغییر در مکان رستوران خود را ندارد و تنها میتواند در همان ملکی که متعلق به شرکت مکدونالد است، به کار خود ادامه بدهد.
دلیل درخواستها برای اخذ نمایندگی مکدونالد چیست؟
در قراردادهای نمایندگی مکدونالد کارمزدها، هزینههای اولیه راهاندازی و حق امتیاز، نسبت به سایر قراردادهای نمایندگی گران به نظر میآید. همچنین متقاضیان باید استانداردهای بالایی برای تبدیل شدن به یک شعبه را داشته باشند. در حالی که آنها پس از شروع کار، کنترل کمی روی بیزینس و کسبوکار خود خواهند داشت. اکنون ممکن است برای شما سوال پیش بیاید که چرا مدیران نمایندگیها با این الزامات سختگیرانه موافقت میکنند؟ جواب این سوال اینجاست؛ مکدونالد یک برند بزرگ و فوقالعاده است. به همین دلیل در جهان به عنوان یک بستر سرمایهگذاری پرسود و مطمئن شناخته میشود. در نظر داشته باشید که ممکن است دریافت نمایندگی از شرکتهای دیگر آزادیهای بیشتر و الزامات کمتری را به همراه داشته باشند، اما ریسک بیشتری را به کسبوکار تحمیل میکند. اما مدیران با دریافت حق امتیاز مکدونالد میزان ریسک بسیار کمتری را در کسبوکار خود تجربه میکنند.
طبق گزارشات یکی از بنگاههای اقتصادی، معمولاً نمایندگیها به طور میانگین 6 تا 10 درصد فروش خود را به عنوان اجاره پرداخت میکنند. اما جالب است بدانید این آمار برای نمایندگیهای مکدونالد 8.5 تا 15 درصد است. طبق این قراردادها اگر فروشگاهی مطابق این عمل نکند، مکدونالد میتواند به سادگی پس از پایان قرارداد حق امتیاز جدیدی به شخص دیگری بدهد. مثلاً اینکه مکان را به شخص دیگری اجاره داده یا زمین را به طور کامل بفروشد. شاید با خود بگویید شرایط کار برای این کمپانی، عجیب و غیر منطقی است؛ ولی همواره مستاجرانی برای اداره شعب مکدونالد وجود دارند. حتی برخی حاضرند برای این کار اجارهای بیش از حد معمول بپردازند.
این را هم باید در نظر گرفت که صاحبان مکدونالد باید کاملاً مطمئن شوند که این افراد صلاحیت لازم برای این شغل را دارند.این افراد باید بتوانند نیازهای مشتریان را برآورده کرده و خود را ثابت کنند. از این رو مکدونالد مکانی به نام باشگاه همبرگر دارد که در آن به مدیران شعب خود آموزش تمام مهارتها و دانشی که احتیاج است داشته باشند را میدهند.
سود قطعی حاصل از بنگاهداری املاک
برای شرکت مکدونالد سود حاصل از املاک خیلی بیشتر از یک درآمد ثانویه ساده است. چرا که املاک و مستغلات، کسبوکار بسیار قدرتمندتری نسبت به فروش همبرگر است. حتی اغراق نیست اگر آن را یک تجارت مجزا و متفاوت بنامیم. همراه با Walmart، مکدونالد یکی از دو سهام شاخص صنعتی داو جونز بود که در سال ۲۰۰۸ ارزش خود را افزایش داد. همچنین یکی از ۶۰ عضو گروه سهام مشهور به “اشراف سهامداران” است.
رکود اقتصادی فرصت مناسبی برای خرید املاک با قیمتهای مناسب است. در زمانی که همه چیز فاجعهآمیز است، مانند وقوع یک بیماری همهگیر، اوضاع قراردادهای واگذاری شعب پیچیدهتر هم میشود. چرا که مالکان املاک و مستغلات، ملک را به مدیران شعب که آن را اجاره کردهاند واگذار میکنند. این مدیران طبق قرارداد متعهد هستند که در دوران بحران، حداقل اجاره ملک را به غیر از درآمد حاصل از فروش بپردازند.
در هر صورت مکدونالد در تلاش است که خود را از صنعت فستفود حذف کند. همانطور که گفتیم، مکدونالد بخش عظیمی از درآمد خود را از اجاره بدست میآورد و مدیریت املاک و مستغلات یک مهارت جداگانه برای آنها به حساب میآید. در این صورت دلیل مکدونالد چیست که معاملات املاک را به کسبوکار جداگانهای تبدیل نمیکند؟ گروهی از سرمایهگذاران این پیشنهاد را در سال ۲۰۱۵ مطرح کردند ولی کمپانی تصمیم گرفت که این ایده را عملی نکند؛ چرا که اعتقاد دارد مدل کنونی منحصر به فرد است و کارهای قابل توجه آن وابسته به همراهی هر دو کسبوکار است.